భజ గోవిందం - 5

13. కాతే కాంతా ధనగతచింతా, వాతుల కిం తవ నాస్తి నియంతా |
తిజగతి సజ్జనసంగతిరేకా, భవతి బవార్ణవతరణే నౌకా ||

ఓయీ వాతులా ! (వాతుల అంటే మూర్ఖుడే కాదు, ఇంద్రియలోలుడు కూడా) కామినీ కాంచనాల గురించే నీకెందుకయ్యా ఇంత యాతన ? చింతన చేయడానికి నీకు ఈశ్వరుడు లేడా ? సంసార సాగరాన్ని దాటించగల నౌక, ఈ ముల్లోకాల్లోనూ ఒక్కటే ఉన్నది. అదే సజ్జన సాంగత్యమని తెలుసుకో !

14. జటిలో ముండీ లుంచిత కేశః, కాషాయాంబర బహుకృతవేషః |
పశ్యన్నపి చ న పశ్యతి మూఢో హ్యుదరనిమిత్తం బహుకృతవేషః ||

జడలు కట్టిన జుట్టు కలవాడైనను, గుండుగా గీయబడిన తలగలవాడైనను, వెంట్రుకలని ఒక్కొక్కటిగా పీకివేయబడిన తలగలవాడైనను, కాషాయ వస్త్రం ధరించినవాడైనను, ఇలాంటి అనేకమైన వేషాలు వేసినవాడైనను, చూస్తూ కూడా, ఏమీ చూడనట్టి మూఢుడే , ఏలనన, ఈ వేషాలన్నీ, కేవలం ఉదరపోషణ కోసం వేసినవే గనుక.

15. అంగం గళితం, పలితం ముండం, దశనవిహీనం జాతుం తుండం |
వృద్ధో యాతి గృహీత్వా దండం, తదపి నముంచత్యాశాపిండం ||

శరీరం శిధిలమైపోయింది. తల నెరిసిపోయింది, దంతాలు లేని నోరు బోసిపోయింది. వృద్ధుడు కర్ర పట్టుకుని తిరుగుతాడు, అయినా, అతడు తన కోరికల మూటను విడిచిపెట్టడు కదా !


Verse 13

Crazy man ! Why do you bother about your wife and your wealth ? Know you not that in all three worlds the company of Good is the only boat which will take you across the sea of life ?

Is there none to advise you ? Even when death is imminent, why do you turn your thoughts to your wife and to your possessions ? Wont you strive for wisdom at least in your last days ? A little effort that way even for a brief moment will bring great gain.

Even if the truth is seen, delusion persists and works havoc on the mind. It is to banish that delusion that Sri Sankara sang the 'Moha Mudgara' (Traditional name for the song Bhaja Govindam) i.e, the heavy hammer that crushes and destroys moha or delusion.

Verse 14

The ascetic with the matted locks, the man with the shaven head, he who has pulled out his hair, the man of the kaashaya robe, they have eyes but fail to see. All these are disguises to cheat the world and fill the belly.



Renouncing is not a matter of external show. It is a victory that has to be won in the mind. But what is it that we see in the world? We see the shaven head or the long matted hair and such other outward signs. It the desires burning in the heart are not quenched, these external forms mean nothing. The show of renunciation is quite often a means to fill the belly. 'Why this vain show? Give it up'. says Sri Sankara.

Verse 15

The body has got worn out ; the had has turned all grey ; the mouth has lost all its teeth. The old man goes about leaning on a stick ; yet, he hugs to himself a bundle of desires.


Giving up or renunciation is the substance of Sanyaasa. It does not lie in external forms. To give up truly is to abandon the desires that work up the mind. The sate of renunciation cannot be attained merely by book-learning if there is no devotion to God. Sri Sankara bewails that men do not give up desires even when has has rendered them incapable of enjoyment.